การตรวจหาเชื้อ HIV ด้วยชุดตรวจ HIV เป็นการตรวจหาเชื้อเบื้องต้น แต่มีประสิทธิภาพและความแม่นยำสูง รวมถึงมียี่ห้อที่หลากหลายรูปแบบให้เลือกใช้ โดยชุดตรวจ HIV หลักๆ มีอยู่ 2 แบบ คือ ใช้เลือดจากปลายนิ้ว และ แบบที่ใช้น้ำลาย ซึ่งทั้งสองแบบมีความสะดวกสบายและสามารถหาซื้อได้ง่าย แต่อาจมีข้อสงสัยที่ว่า ชุดตรวจแบบเจาะเลือดและแบบน้ำลาย แตกต่างกันอย่างไรบ้าง
ชุดตรวจ HIV แบบเจาะเลือดปลายนิ้ว
ชุดตรวจ HIV แบบเจาะเลือด ถือเป็นมาตรฐานในการตรวจหาเชื้อ HIV สามารถตรวจได้เองที่บ้าน เนื่องจากเลือดเป็นของเหลวที่มีแอนติบอดีต่อต้านเชื้อ HIV ในปริมาณมากที่สุด ทำให้ผลตรวจมีความแม่นยำสูงมาก ทำให้ผลตรวจมีความน่าเชื่อถือ
ข้อดี
- ผลตรวจมีความแม่นยำสูงกว่าชุดตรวจน้ำลาย เนื่องจากเลือดมีปริมาณแอนติบอดีของเชื้อ HIV มากกว่า ทำให้ตรวจพบการติดเชื้อได้ชัดเจนยิ่งขึ้น
- สามารถตรวจพบการติดเชื้อได้ตั้งแต่ระยะเริ่มแรก เนื่องจากแอนติบอดีจะเริ่มปรากฏในเลือดหลังจากการติดเชื้อเพียงไม่กี่สัปดาห์
- ตรวจหาโรคอื่นๆ ได้ เช่น โรคตับอักเสบ หรือโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์อื่นๆ
- สามารถทราบผลตรวจได้ทันที
ข้อควรรู้
- แม้จะเป็นการเจาะเพียงเล็กน้อย แต่อาจไม่เหมาะกับผู้ที่กลัวเลือด กลัวเข็ม หรือกลัวความเจ็บ
- ต้องระมัดระวังเรื่องความสะอาดในการเจาะเลือดเพื่อป้องกันการติดเชื้ออื่นๆ
ชุดตรวจ HIV แบบน้ำลาย
ชุดตรวจ HIV แบบน้ำลายเป็นวิธีที่ไม่เจ็บและสะดวกกว่าการเจาะเลือด โดยหลักการทำงานคือการตรวจหาแอนติบอดีของเชื้อ HIV ในน้ำลาย ซึ่งแม้ปริมาณแอนติบอดีในน้ำลายจะน้อยกว่าในเลือด แต่ก็เพียงพอที่จะตรวจพบการติดเชื้อได้เช่นกัน
ข้อดี
- ไม่ต้องเจาะเลือด ทำให้ไม่เจ็บและไม่ต้องกังวลเรื่องการติดเชื้อ
- ความเป็นส่วนตัว สามารถตรวจได้ด้วยตนเองที่บ้าน
ข้อควรรู้
- งดน้ำ งดอาหาร ประมาณใน 15-30 นาที ก่อนตรวจ
- งดใช้งานชุดตรวจที่หมดอายุ
- ชุดตรวจแบบน้ำลายใช้เวลาทราบผลนานกว่าเจาะเลือดประมาณ 10-20 นาที
- ความแม่นยำอาจต่ำกว่าการเจาะเลือดเพียงเล็กน้อย แต่มีประสิทธิภาพมากเช่นกัน
เลือกชุดตรวจ HIV แบบไหนดี?
การเลือกชุดตรวจ HIV ควรพิจารณาจากปัจจัยต่างๆ ดังนี้
- หากต้องการความสะดวกสบาย ชุดตรวจด้วยน้ำลายเหมาะกว่า
- หากต้องการผลตรวจที่แม่นยำที่สุด ชุดตรวจเลือดเหมาะกว่า
- หากเพิ่งติดเชื้อใหม่ๆ อาจต้องรอสักระยะหนึ่ง ก่อนตรวจด้วยน้ำลาย
- พิจารณาความพร้อมในการหาซื้อชุดตรวจและสถานที่ตรวจ
เมื่อใดควรตรวจ HIV ?
- หลังจากมีเพศสัมพันธ์ที่ไม่ได้ป้องกัน
- มีพฤติกรรมเสี่ยง เช่น ใช้เข็มฉีดยาร่วมกัน
- มีบาดแผลจากของมีคมที่ปนเปื้อนเลือด
- มีคู่ที่มีความเสี่ยง
- ก่อนการผ่าตัดหรือการให้เลือด
- ตรวจสุขภาพประจำปี
อย่างไรก็ตาม การเลือกชุดตรวจ HIV ขึ้นอยู่กับความสะดวกและความต้องการของแต่ละบุคคล โดยทั่วไปแล้ว ชุดตรวจเลือดจากปลายนิ้วจะมีความแม่นยำสูงกว่าเล็กน้อย และเหมาะสำหรับผู้ที่ต้องการผลตรวจที่แน่ชัด ส่วนชุดตรวจน้ำลายก็เป็นตัวเลือกที่ดีสำหรับผู้ที่ต้องการความสะดวกและความเป็นส่วนตัว รวมถึงควรเลือกซื้อชุดตรวจ HIV จากแหล่งที่น่าเชื่อถือ เช่น ร้านขายยาที่ได้รับอนุญาตเท่านั้น