ทุกคนต้องเคยลืมบางอย่าง ไม่ว่าจะเป็นกุญแจรถ ว่าวางมือถือไว้ตรงไหน หรือแม้แต่ลืมว่านัดกับใครไว้เวลาไหน สิ่งเหล่านี้อาจดูเป็นเรื่องเล็กๆ แต่เมื่อเกิดขึ้นบ่อยครั้งจนกระทบชีวิตประจำวัน ก็อาจทำให้หลายคนเริ่มตั้งคำถามกับตัวเองว่า “หรือเราจะเริ่มความจำแย่ลง?” บางคนอาจรู้สึกกังวลถึงขั้นคิดว่าเป็นสัญญาณของโรคร้ายแรง ทั้งที่จริงแล้วพฤติกรรมขี้ลืมอาจมาจากหลายสาเหตุ และสามารถจัดการได้ถ้ารู้วิธี
ภาวะขี้ลืมไม่ใช่เรื่องผิดปกติเสมอไป เพราะสมองมนุษย์มีขีดจำกัดในการรับข้อมูลในแต่ละวัน ยิ่งในยุคที่เต็มไปด้วยข้อมูลข่าวสาร โซเชียลมีเดีย และความเร่งรีบ การที่สมองเลือก “ลืมบางเรื่อง” จึงอาจเป็นกลไกตามธรรมชาติที่ช่วยให้ไม่เครียดจนเกินไป อย่างไรก็ตาม หากความขี้ลืมเริ่มรบกวนคุณภาพชีวิต เช่น ลืมเรื่องสำคัญซ้ำๆ ลืมเส้นทาง ลืมชื่อคนใกล้ตัว หรือจำคำพูดล่าสุดของตัวเองไม่ได้ นั่นอาจถึงเวลาต้องปรับพฤติกรรม
สาเหตุที่ทำให้หลายคนกลายเป็นคนขี้ลืม อาจเกิดจากปัจจัยพื้นฐาน เช่น นอนหลับไม่เพียงพอ ความเครียดสะสม ขาดสมาธิ หรือใช้สมองกับหลายเรื่องพร้อมกันเกินไป นอกจากนี้ ยังมีผลมาจากอาหารที่รับประทาน การขาดวิตามินบางชนิด เช่น วิตามินบี 12 หรือกรดโฟลิก ก็มีผลต่อการทำงานของสมองในระยะยาว
การฝึกสมองให้จำได้ดีขึ้น ไม่จำเป็นต้องพึ่งอาหารเสริมเสมอไป เริ่มต้นง่ายๆ ด้วยการปรับพฤติกรรมที่ทำได้จริง เช่น
- พักผ่อนให้เพียงพอ ไม่นอนดึกเกินไป
- เลี่ยงการเล่นมือถือหรือเสพข่าวสารก่อนนอน
- จดบันทึกสิ่งที่ต้องทำในแต่ละวันลงในสมุด หรือแอปจดโน้ต
- ฝึกจำสิ่งต่างๆ ผ่านภาพ หรือเชื่อมโยงกับเรื่องที่คุ้นเคย
- เล่นเกมฝึกสมอง เช่น เกมตัวเลข เกมคำศัพท์ หรือปริศนา
- บริหารสมองด้วยการอ่านหนังสือ หรือฝึกคิดวิเคราะห์จากเหตุการณ์รอบตัว
นอกจากนี้ การใส่ใจสุขภาพโดยรวมก็ช่วยให้ความจำดีขึ้นได้ เช่น การออกกำลังกายสม่ำเสมอ ดื่มน้ำให้เพียงพอ และเลือกทานอาหารที่ช่วยบำรุงสมองอย่างปลาแซลมอน ไข่ อะโวคาโด หรือถั่วเปลือกแข็งก็เป็นอีกทางเลือกที่ดี
หากคุณเริ่มรู้สึกว่าตัวเองขี้ลืมมากผิดปกติ และพฤติกรรมเหล่านี้ส่งผลให้คุณทำงานผิดพลาด ลืมนัดสำคัญ หรือพูดซ้ำในสิ่งที่เพิ่งพูดไปไม่นาน ควรพบแพทย์เพื่อตรวจเช็กระบบประสาทและความผิดปกติของสมองโดยเฉพาะ เพราะในบางกรณี ความขี้ลืมอาจเป็นสัญญาณเริ่มต้นของภาวะสมองเสื่อม หรืออัลไซเมอร์ได้
สรุปคนที่ชอบขี้ลืมยังจัดการได้ ถ้ารู้วิธีดูแลตัวเองอย่างถูกต้อง
แม้ว่าความขี้ลืมจะเป็นเรื่องธรรมดาที่เกิดขึ้นได้กับทุกคน แต่เมื่อรู้สึกว่าความจำเริ่มลดลง ควรรีบหาสาเหตุและปรับพฤติกรรมให้เหมาะสม ไม่ว่าจะเป็นการพักผ่อนให้เพียงพอ ลดความเครียด หรือฝึกสมองอย่างสม่ำเสมอ เพราะการดูแลสุขภาพของสมองตั้งแต่วันนี้ คือการป้องกันไม่ให้ความลืมกลายเป็นปัญหาในระยะยาว